استاد محمدعلی مهدوی راد: جامعه مهدوی جامعه رشد و عقلانیت و خردمندی است.

استاد محمدعلی مهدوی راد:

جریان غیبت امام زمان (عج) و ظهور آن حضرت، موضوعی است که حقاً و انصافاً در اعماق اندیشه قرآنی، نبوی، ولوی و اهل‌بیت (ع) وجود دارد و حقیقتاً روایات منقول از رسول‌الله  (ص) در این زمینه کم نیست. از این جهت در میراث مکتوب تمدن اسلامی آثاری که عالمان بزرگ اهل سنت در قرن‌های گذشته رقم زده‌اند، اگر بیشتر از عالمان شیعه نباشد، کمتر نیست. البته عالمان و بزرگان آن مکاتب گاهی به مهدی نوعی و گاهی به مهدی شخصی و ... معتقد بودند. 

در حدود 70 تا 80 سال اخیر، پژوهش درباره مهدویت و توجه به این موضوع بسیار جدی شد، مخصوصا قبل از انقلاب از دو زاویه به‌طور جدی مورد پژوهش قرار گرفت. زاویه اول، در جهت پاسخ به این پرسش بود که فرجام تاریخ به کجا می‌رسد؟ عالمان، آثار کوتاه و بلند بسیاری درباره این دغدغه در قالب دیالوگ مانند کتاب «دادگستر جهان» اثر آیت‌الله امینی و به‌صورت مستقیم مانند اثر بسیار زیبا، دقیق و خواندنی «خورشید مغرب» اثر استاد محمدرضا حکیمی خلق کردند. زاویه دوم، به دلیل حرکت و امیدی بود که در جامعه می‌آفرید. استاد محمدرضا حکیمی در چاپ اول «خورشید مغرب» در گوشه‌ای از کتاب نوشته بود: «جامعه‌ای که در انتظار مصلح به‌سر می‌برد، نمی‌تواند مصلح نباشد.»

«موسوعة الامام المهدی» نیز مجموعه‌ای چهارجلدی ارزشمندی در موضوع مهدویت بوده که به قلم سید محمد صدر از عالمان شیعه اهل عراق تألیف شده و در ایران نیز ترجمه شده است. کتاب «عصر غیبت» نیز کار مهم و قابل‌توجهی در این زمینه است. همچنین مجموعه‌ای از روایات با موضوع مهدویت نیز در مجموعه‌ای هشت جلدی با عنوان «معجم احادیث الامام مهدی (ع)» به زبان عربی گردآوری شده که برای پژوهشگران درخور توجه است.

اگر منتظر امامی برای برپا داشتن عدل و داد و ریشه‌کن شدن ظلم و برپایی عدالت و انسانیت و آزادگی هستیم، باید رفتارمان نیز متناسب با چنین انتظاری باشد.

در روایتی آمده که در روزگار ظهور هیچ‌کس دغدغه و دلهره محاکمه اجتماعی نخواهد داشت. آن جامعه، جامعه رشد، عقلانیت و خردمندی خواهد بود. اگر جامعه‌ای منتظر هستند باید خودشان هم راه پاکی و عدالت را در پیش گیرند.

علامه جعفری در بیان محمدعلی مهدوی راد

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد :

هنگام ثبت و ضبط خاطرات و وقایع زندگی ایشان، هرجا اندکی بوی تکریم از خود بود، اجازه ضبط نمی‌دادند.

علامه از سر بزرگواری اجازه ضبط و چاپ برخی از مطالب را نداد، ولی به‌نظرم ثبت و انتشار این نکات درس‌آموز، خوب و مفید است. در خِلال مصاحبه، هنگامی که صحبت از شاگردان استاد به میان آمد، ایشان گفتند که «آقا سید محمدباقر صدر نزد من منطق خوانده است، ولی این را منعکس نکنید.» به ایشان عرض کردم که این یک سنت خوب حوزوی است، اجازه بدهید ضبط و ثبت کنیم که علامه در پاسخ به اصرار من، با به‌کار بردن تکیه کلام «شیخُنا» فرمود که «چه می‌گویی؟! امروز در سطح جهان فکر و اندیشه شیعه را با سید محمدباقر صدر می‌شناسند، حال من بگویم ایشان شاگرد محمدتقی جعفری بوده!» این طرز فکر و سخن، خیلی پا روی نفس گذاشتن و ازخودگذشتگی می‌خواهد. جامعه علمی ما بداند ادب نفس و ادب بحث، یعنی چه؟

ایشان فرمود که «روزی مرحوم دکتر بهشتی از من پرسیدند که در جمع عظیم دانشگاهیان در هنگام سخنرانی چه حالی به شما دست می‌دهد. در پاسخ گفتم که در همان لحظه احساس می‌کنم در این استقبال عظیم، اگر یاد خدا نباشد، پشیزی ارزش ندارد.» از لحاظ معنوی و پاگذاشتن روی نفس دنیوی، ایشان مرد بسیار بزرگی بود.

شرح و نقد علامه بر مثنوی که در 15 مجلد چاپ شده، دریایی از معارف و مطالب ارزشمند در خود دارد. اگر اجل مهلت می‌داد و شرح نهج‌البلاغه ایشان پایان می‌پذیرفت، منبع بسیار مهمی در میراث علمی ما به‌شمار می‌آمد. مقدمه‌ای هم که استاد در این شرح نوشته، بسیار ارزشمند است.

اخیرا برخی آثار و نوشته‌های آن بزرگوار در مجموعه‌ای تحت عنوان «فرهنگ شهادت» منتشر شده است. استاد در موضوعات مختلف بنیان‌گذار، اثرگذار و نظریه‌پرداز بود.

نسل کتابخوان و جوان ما اگر بخواهند با یک مطالعه روان، با شخصیت و آرای استاد بیشتر آشنا شوند، خواندن کتاب «تکاپوگر اندیشه‌ها» اثر عبدالله نصری بسیار مفید خواهد بود.